ABAHUJE: “Zij die zich verenigen voor hetzelfde doel”
Door: Gerdi AMPE, projectcoördinator VRV Umubano
De voornaamste financiering van dit project was afkomstig van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (DGD) aangevuld door een bijdrage van de Provincie West-Vlaanderen, de gemeente Keerbergen en een belangrijke eigen bijdrage van UMUBANO.
1. Het begin
Tien jaar geleden staken zeven vrouwen uit de Zuidprovincie van Rwanda de koppen bij elkaar en de handen uit de mouwen. Zij hadden een tekort aan grond om te “boeren”, maar toch vele kindermondjes om te voeden.
De stichtende leden hebben indertijd een fabriekje opgericht: “ABAHUJE” genaamd, dat eiwitrijk voedsel produceert uit de sojaplant. De naam die zij voor zichzelf kozen betekent: “Zij die zich verenigen voor hetzelfde doel”.
2. Producten
Door de verwerking van 1 kilo soja naar tofoe, kunnen 7 personen gevoed worden. Bovendien is soja met zijn hoog proteïne- en vetgehalte ideaal om de ondervoeding bij kinderen en verzwakte personen tegen te gaan. De vrouwen van Abahuje hebben opleiding gekregen in het delicate productieproces voor de verwerking van de sojaplant tot sojamelk, tofoe en bijproducten. Dit zijn sojathee, “okara” waarmee ze oliebollen, wafels, koekjes maken, en “tourteaux” (meelkoeken die als veevoeder gebruikt worden).
3. Umubano
De gebouwen die Abahuje betrekt zijn oorspronkelijk gebouwd in het kader van het regiobeleid van de Provincie Oost-Vlaanderen. Onze Vlaams-Rwandese Vereniging UMUBANO (Vriendschap) beoogt “het ondersteunen van partners in RWANDA die werken aan de voedselzekerheid in ruraal gebied”. Met de coöperatie ABAHUJE, hebben wij een partnerorganisatie gevonden in het Zuiden, die dezelfde doelstellingen nastreeft. Bovendien paste het project ABAHUJE-UMUBANO perfect in het PSTA (Plan Stratégique pour la Transformation Agricole) van het Ministerie van Landbouw van RWANDA. De Vlaams-Rwandese Vereniging UMUBANO stuurt voor deze niches regelmatig eigen of externe ervaringsdeskundigen naar Rwanda, voor uitwisseling van kennis met de partners.
4. Project
In maart 2009 brachten de heer Jean-Pierre ROOBROUCK, Voorzitter van UMUBANO en de heer Marcel UMANS, Financieel Directeur van UMUBANO een bezoek aan ABAHUJE. Zij stelden een grote openheid vast bij deze nieuwe partner, en ook de tofoe konden zij waarderen. Toch vielen enkel minpunten op die alles te maken hebben met hygiëne en voedselveiligheid. Daarom was in dit nieuwe project een budget voorzien om dringende verbeteringen op gebied van hygiëne mogelijk te maken. Een van de actiepunten was het aanleggen van een vaste waterleiding naar binnen in de gebouwen en het aanbrengen van horren in de ramen tegen insecten.
In dit project was er ook een grote investering gepland voor nieuwe machines. Deze zijn hygiënischer, gemakkelijker te bedienen door de vrouwen en verbruiken in verhouding tot hun grotere productie minder elektrische energie. De productiecapaciteit door de oude artisanale machines was te beperkt. In de voedingsindustrie zijn machines in INOX (Roestvrij Staal) vereist voor de voedselveiligheid. Deze technologie ontbreekt nog in Rwanda, deze machines moeten worden ingevoerd. Een zeer degelijke machine is de “Sojamelk unit” van CoEnCo uit Oostkamp. Deze compacte unit voert de drie eerste processtappen uit: het nat fijnmalen, uitzeven en stomen. CoEnCo zorgde ook voor de opstart en de opleiding.
Een aangepaste verpakking moet verder worden onderzocht.
Begin 2014 werd vroeger geleverde de tofoe- eenheid vernieuwd en werd ook een nieuwe oliepers voor zonnebloemolie geleverd: Oléane 50 van La Mécanique Moderne uit Arras ter vervanging van de vroegere geleverde oliepers die defect was.
Aangepaste opleiding en opstart werd verzorgd.
5. Duurzaamheid
De duurzaamheid van het project stoelt op de volgende aspecten: De participatieve aanpak zal ervoor zorgen dat de partners zich het project eigen maken (ownership), want er is een win win situatie voor ABAHUJE en de partnercoöperaties. Het systeem met de boeren landbouwanimatoren is voordelig omdat de opgeleide, moderne boeren hun collega’s boeren een rendabele modelteelt tonen die zij thuis kunnen nabootsen. De landbouwers zullen dit systeem niet stopzetten aangezien ABAHUJE de omkadering zal blijven uitvoeren en de aankoopcontracten zal voortzetten, zelfs na de einddatum van het project.
6. Conclusie
Dankzij de steun aan UMUBANO, de ontwikkelingshulp van gemeenten en provincies waar leden van Umubano actief zijn, kunnen zeer waardevolle projecten als dit met ABAHUJE gesubsidieerd worden. Na enkele jaren project steun in deze beginfase, rekenen wij erop dat onze partner ABAHUJE verder op eigen benen zal kunnen staan… De economische rentabiliteit van elk project staat daarbij voorop, zonder de sociale dimensie uit het oog te verliezen! Als het na deze projectfase nog exponentieel zal groeien, zal het verder uitdeinen over de Zuidprovincie maar dat zal afhangen van de eigen dynamiek die Abahuje zal ontwikkelen
